Türkiye
5 bin 365 TL Hesaplara Yatacak! Yüz Binlerce Çalışan Dahil Edildi! 120 Gün Prim
Turizm, tarım ve birçok sektörde her yıl yüz binlerce vatandaş mevsimlik işçi olarak çalışıyor. Ancak sadece aldıkları günlük ücrete odaklanan bu işçilerin aslında yasal olarak birçok hakları bulunuyor. İhbar süresi, kıdem tazminatı, işsizlik maaşı, emeklilik gibi hakları nasıl elde edebileceklerini biliyor musunuz? İşte detayları…
Yüz binlerce çalışanı kapsayan mevsimlik işçilik, havaların ısınması ve hasat döneminin yaklaşmasıyla birlikte birçok bölgede yoğunlaşıyor. Mevsimlik gezici tarım işçileri, ikamet ettikleri yerden ekonomik gelir elde etmek amacıyla farklı bölgelere giderek tarımsal üretime katılıyor.
Bu işçiler neredeyse Türkiye’nin her ilinde fındıktan kayısıya, çaydan kimyona kadar her türlü tarım işinde çalışıyor. Yani mevsimlik tarım işçilerinin emeği, Türkiye’nin bütün tarımsal süreçlerinde büyük bir paya sahip. Ayrıca mevsimlik işçiler turizm sektöründe de yoğun şekilde çalışıyor.
Güney illerinde 12 ay boyunca, İç Anadolu’ya gidildikçe ise mart-nisan aylarında başlayıp kasıma kadar mevsimlik işçilere rastlanabiliyor. Ne var ki, gezici tarım işçilerinin sayısıyla ilgili yeterli veri bulunmuyor. Kayıtdışı istihdamın fazla olması veri toplamayı zorlaştırıyor. Ancak tahminlere göre, mevsimlik işçi sayısının en az 1 milyon olduğu düşünülüyor. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) verilerine göre geçici işçi sayısı ise 2 milyon ve bu sayının yarısı inşaat işçilerinden oluşuyor.
TEK SEZONLUK İSE ÖDENMİYOR
Mevsimlik iş sözleşmeleri, bir sezonla sınırlı olabileceği gibi belirli süreli veya belirsiz süreli olarak da yapılabiliyor. Ancak tek sezonluk yapılan sözleşmeler, sezonun bitimiyle birlikte kendiliğinden sona eriyor.
Mevsimlik sözleşmelerde işveren, sezon sonunda ihbar ve kıdem tazminatı ödemekle yükümlü tutulmuyor. Eğer mevsimlik sözleşmeler belirsiz süreli yapılmışsa, işverenin işçiyi önceden bildirim
Mevsimlik İşçilerin Yasal Hakları: İhbar, Kıdem Tazminatı, İşsizlik Maaşı ve Emeklilik
Turizm, tarım ve birçok sektörde her yıl yüz binlerce vatandaş mevsimlik işçi olarak çalışıyor. Ancak sadece aldıkları günlük ücrete odaklanan bu işçilerin aslında yasal olarak birçok hakkı olduğunu biliyor muydunuz? İhbar, kıdem tazminatı, işsizlik maaşı ve emeklilik gibi haklar, mevsimlik işçiler için de geçerlidir. Peki, hangi durumlarda bu haklar elde edilebilir? İşte detayları…
- Yüz binlerce çalışanı kapsıyor: Mevsimlik işçiler, Türkiye genelinde fındıktan kayısıya, çaydan kimyona kadar her türlü tarım işinde çalışmaktadır. Ayrıca turizm sektöründe de yoğun bir şekilde istihdam edilmektedirler.
- Prim ödemeleri ve miktarı: Mevsimlik işçilerin ihbar, kıdem tazminatı, işsizlik maaşı ve emeklilik gibi haklardan yararlanabilmeleri için belirli bir süre prim ödemeleri gerekmektedir. 120 gün prim ödemesi yapılması ve bu sürenin en az 4 ay olarak geçmesi gerekmektedir. Bu süreyi tamamlayan mevsimlik işçilere belirlenen miktarlarda ödemeler yapılır.
- İhbar ve kıdem tazminatı: Mevsimlik işçiler, mevsimlik sözleşmeyle çalıştıklarında ihbar ve kıdem tazminatı ödemeleri yapılmaz. Ancak, eğer işveren aynı işçiyi peş peşe iki sezon üst üste çalıştırırsa, bir sonraki sezonda işe alınmadığında ihbar ve kıdem tazminatı ödeme yükümlülüğü doğar. Kıdem tazminatı, çalışılan her yıl için en az bir aylık brüt asgari ücret üzerinden hesaplanır.
- Ücretli izin hakkı: Mevsimlik işçiler, bir işyerinde bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalıştıkları durumda ücretli yıllık izin hakkı elde edemezler. Ancak mevsimlik işçilerin sürekli kadroya geçmeleri durumunda, mevsimlik çalıştıkları dönemler yıllık izin hesaplamasında dikkate alınır.
- İşsizlik maaşı: Mevsimlik işçiler, hizmet akdinin belirli süreli olması halinde işsizlik maaşı alabilirler. Bunun için son 120 günde (4 ay) prim ödenmiş olması ve
- işsizlik durumunda İşsizlik Sigortası Kanunu’na göre belirlenen diğer koşulları da sağlamaları gerekmektedir. İşsizlik maaşı alabilmek için İşsizlik Sigortası Fonu’na başvuruda bulunulması gerekmektedir.
- Emeklilik: Mevsimlik işçilerin emeklilik hakları da bulunmaktadır. Emeklilik için belirli bir prim ödeme süresini tamamlamaları gerekmektedir. Prim gün sayısının tamamlanması ve belirli bir yaşa ulaşılması durumunda mevsimlik işçiler emekli olabilirler.
Önemli noktalar:
- Mevsimlik işçiler, çalıştıkları işverene karşı haklarını korumak için iş sözleşmesi yapmalı ve çalışma süresini belirten belgeleri saklamalıdır.
- İşçiler, çalıştıkları süre boyunca prim ödemelerini takip etmeli ve eksiksiz olarak ödemelerini yapmalıdır.
- İşçiler, işverenleri tarafından haksız bir şekilde işten çıkarıldıklarını düşünüyorlarsa, bu durumu ilgili iş müfettişliğine veya İş Mahkemelerine bildirmelidir.
- İşçiler, haklarını korumak için sendika üyeliği gibi destekleyici adımlar atabilir ve gerektiğinde hukuki yardım alabilirler.
Mevsimlik işçilerin yasal haklarını bilmek ve bu haklardan yararlanmak için işçilerin yasaları ve mevzuatı takip etmeleri, haklarını doğru şekilde talep etmeleri önemlidir. İşçilerin haklarını bilmeleri ve gerektiğinde yetkililere başvurmaları, adil çalışma koşulları ve güvence altına alınmış haklara sahip olmalarını sağlayacaktır.
