Ekonomi
15 Yıl ve 3600 Gün Kuralı Her Zaman Geçerli mi? Kıdem Tazminatında Yeni Düzenlemeler
Kıdem tazminatı, çalışma hayatında en çok merak edilen haklardan biridir.
Kıdem tazminatı, çalışma hayatında en çok merak edilen haklardan biridir.
Çoğu çalışan, bu hakkın yalnızca emekli olurken veya işten çıkarıldıklarında geçerli olduğunu düşünür. Ancak, yaş dışındaki emeklilik koşullarını sağlayan çalışanlar da kıdem tazminatına hak kazanabilir.
Kıdem Tazminatı Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Kıdem tazminatı, İş Kanunu’na göre yalnızca 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartıyla sınırlı değildir. 7000 gün prim ödemesi bulunan çalışanlar da kıdem tazminatı alma hakkına sahiptir. Birçok kişi, sadece 15 yıl ve 3600 gün prim ödemenin yeterli olduğu yönünde yanlış bir kanaate sahiptir.
Kıdem Tazminatının Yasal Dayanağı
Kıdem tazminatı hakkı, 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesine dayanır. Bu madde, emeklilik için gerekli yaş dışında sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısını dolduran çalışanların işten ayrılmaları durumunda kıdem tazminatına hak kazandığını belirtir. Örneğin, 15 yıl sigortalılık ve 3600 gün prim ödeme koşulunu yerine getiren bir çalışan, işten ayrıldığında kıdem tazminatı talep edebilir. Aynı şekilde, 7000 gün prim ödemesi bulunan çalışanlar da bu haktan yararlanabilir.
7000 Günle Kıdem Tazminatı Alma Hakkı
1999 yılında yapılan düzenlemelerle, sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısını dolduran ancak emeklilik için gerekli yaşı bekleyen işçilere kıdem tazminatı alma hakkı tanınmıştır. 7000 gün prim ödemesi bulunan bir çalışan, işten ayrılmayı tercih ederse kıdem tazminatını alabilir. Ancak, son çalıştığı işyerindeki hizmet süresi bir yıldan az olanlar kıdem tazminatına hak kazanamazlar.
Kimler Kıdem Tazminatından Yararlanabilir?
- 08.09.1999’dan Önce Sigortalı Olanlar: 15 yıl sigortalılık ve 3600 gün prim ödeme şartlarını yerine getirenler kıdem tazminatına hak kazanabilir.
- 08.09.1999’dan Sonra Sigortalı Olanlar: Daha uzun sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı koşuluyla kıdem tazminatına hak kazanabilirler. Örneğin, 01.01.2000 tarihinde sigortalı olmuş bir çalışan, 25 yıllık sigortalılık süresinde en az 4500 gün prim ödemesi veya 7000 gün prim ödemesi durumunda bu haktan yararlanabilir.
Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Kıdem tazminatının hesaplanması, çalışanın işyerindeki hizmet süresi ve brüt maaşı üzerinden yapılır. Bir yıllık çalışmaya karşılık bir aylık brüt maaş tutarında tazminat hakkı elde edilir. Örneğin, 15 yıl çalışmış ve 3600 gün prim ödemiş bir çalışan, son brüt maaşı üzerinden 15 kat kıdem tazminatı alabilir.
Başvuru Nasıl Yapılır?
Kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığını öğrenmek isteyen çalışanlar, en yakın SGK merkezine başvurmalıdır. Burada sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı incelenir. Çalışan, “kıdem tazminatı alabilir” yazısını aldıktan sonra bu belgeyi işverene teslim ederek tazminatını talep edebilir.
